z połowy lat pięćdziesiątych, o której nikt tutaj nie wspominał - "Klucz niebieski", książeczka chyba ważna, gdy śledzi się ewolucję jego poglądów w tej kwestii.<br> Tak czy inaczej myślę, że fascynacja, zainteresowanie problematyką religijną w późniejszym okresie jest w twórczości Kołakowskiego fragmentem ogólniejszego problemu, który - jak mniemam - organizuje całą niemal twórczość filozoficzną ostatnich niemal trzydziestu lat. To właśnie badanie tego ogólniejszego problemu czyni jego twórczość tak dla mnie istotną. Zagadnieniem tym jest tropienie źródeł totalitaryzmu w myśleniu ludzkim. We wszystkich jego kolejnych pracach z tych lat przewija się ta zasadnicza myśl, że idea zbawienia czy tu na ziemi, czy w niebie, wiara