z osobistej odpowiedzialności; znacznie trudniej wciąż szukać własnej prawdy, nie ufając nikomu ani niczemu do końca... Innymi słowy: czy bycie w Kościele nie jest raczej wyrazem konformizmu niż świadectwem odwagi?<br>Wiele rzeczy jest tu poplątanych. Po pierwsze, nauczanie Kościoła zawsze kładło nacisk na obowiązek postępowania zgodnie z sumieniem (i obowiązek formowania sumienia, bo może być ono wykoślawione!). Przypominam sobie piękne zdanie zapisane na Soborze Lateraneńskim IV w 1215 roku: "wszystko, cokolwiek czyni się niezgodnie z sumieniem, służy piekłu". Jeżeli jednak mamy w sumieniu wątpliwości, nie mamy całkowicie jednoznacznego osądu, to zdajemy się na ocenę Kościoła. Po drugie, bezmyślne przyjmowanie tego, co