ostatniej powieści narrator buduje misterną konstrukcję fabularną, uruchamiając wszystkie systemy symboliczne ludzkości, jak neoplatonizm, Kabała, tao, by w końcu jego bohater znudził się tym wszystkim i bezmyślnie utonął.<br> Otóż finał powieści inicjacyjnej najczęściej oznacza załamanie wyobraźni pisarskiej. Dlaczego tak się dzieje? Być może autorzy nie potrafią dotrzymać kroku swoim bohaterom, gdyż to oznaczałoby konieczność rozwiązania sfinksowej zagadki, będącej osią fabuły. Podróż ludzi księgi Olgi Tokarczuk kończy się odnalezieniem tajemniczej Księgi. Prawem paradoksu księgę znajduje niemowa i analfabeta, który niczego nie będzie mógł przekazać. Niekłopotliwe rozwiązanie powieściowego węzła! Ale czy mogło być inaczej? Olga Tokarczuk nie będzie przecież tłumaczyć uniwersalnej Księgi na