sytuacji Kościół, zwłaszcza duchowieństwo, winien się skoncentrować na sferze metapolitycznej. Natomiast ludzie z zewnątrz Kościoła, a także "szeroka publiczność" nie nawykli do normalnego funkcjonowania Kościoła w wolnym kraju i np. pojawienie się księży w TV czy też kapelanów w wojsku i więzieniach było dla nich czymś zupełnie nowym. Dlatego łatwo godzili się z podszeptami, że jest to początek szerszej strategii "konfesjonalizacji" państwa. Do tego trzeba dodać serię wystąpień ludzi powiązanych z Kościołem, które w scenerii demokratycznej brzmiały z pewnością niefortunnie, choć dziś jasno widać, że były to incydenty i zawsze stanowiły margines działań Kościoła. Do całości tego obrazu trzeba dopisać złą wolę