odpowiadających wymogom czasu.<br>Z podobnym sceptycyzmem wyraża się inny badacz XVI stulecia, Stanisław Grzybowski, na temat słynnej konfederacji warszawskiej, gwarantującej każdemu szlachcicowi prawo wyznawania dowolnie obranej religii. Nazywając tę ustawę wielkim dziełem polskiego odrodzenia, przypomina jednak, iż powstała u jego schyłku, "w świecie pod wieloma względami barokowym, świecie nie renesansowej harmonii, a gwałtownych konfliktów (...). Była elementem stabilnym. A świat szedł naprzód. I nie ład, nie pokój i harmonia, a walka i konflikt popychały go naprzód".<br>Choć z wywodami tymi nie w pełni się zgadzam, to jednak pragnę dodać, że i sam fakt powstania tak rozległego państwa, jakim była Rzeczpospolita, głównie drogą