państw narodowych albo ambicje regionalne. Wszystkie te procesy niekoniecznie muszą zbiegać się w czasie - może być kilka całkowicie różnych historii choroby. Możliwe, że dla Federacji Rosyjskiej, w odróżnieniu od Związku Radzieckiego, wszystko zakończy się dobrze i narodowowyzwoleńcze tendencje końca lat 90. ubiegłego wieku zostaną jedynie kartkami w podręczniku jej politycznej historii. Wszelako groźba podobnych zjawisk będzie istniała dopóty, dopóki Federacja Rosyjska nie stanie się państwem, w którego zagospodarowaniu aktywny udział będą brali jego obywatele. Tylko ci ludzie zdolni są do dokonania świadomego wyboru: czy chcą tworzyć właśnie taki kraj - wielonarodowy, wielowyznaniowy, położony na kilku kontynentach, rozdzielony ogromnymi odległościami, ale mimo wszystko