królowi i uznania go głową Kościoła. Z czasem jednak Kościół anglikański wchłonął wiele z doktryny kalwinizmu.<br>Jedność wyznaniowa łacińskiej Europy została rozbita. Państwa skandynawskie przyjęły luteranizm. W Niderlandach rozszerzył się kalwinizm, który wspomagał ideowo walkę narodowowyzwoleńczą przeciw panowaniu w tym kraju katolickiej Hiszpanii. W Czechach, gdzie szczególnie żywe były tradycje husytyzmu jako ruchu religijnego a zarazem narodowego, w drugiej połowie XV w. powstała Jednota Bracka (bracia czescy), której poglądy społeczne, przynajmniej we wczesnym okresie rozwoju, miały charakter antyfeudalny (zakaz posiadania dóbr, piastowania urzędów, uczestniczenia w wojnach). Bracia czescy zamieszkujący dobra królewskie zostali edyktem Ferdynanda I wygnani z kraju. Wielu z nich