ale zbyt prędkie przejście z ciepła do zimna. Tymczasem wszyscy współcześni ludzie doznają czegoś podobnego w o wiele większym stopniu. Przyrodnicy i socjologowie coraz głośniej mówią o rosnącym rozziewie pomiędzy stałą ludzką naturą a otoczeniem człowieka - zmieniającym się w szalonym tempie. Reakcją na tę szybkość są - też narastające - marzenia o idyllicznej przeszłości.<br>Doświadczenie szybkości - polegające z jednej strony na popędzaniu, przyspieszaniu czasu, z drugiej zaś na proporcjonalnym do tego zatrzymywaniu go - określa dynamiczny charakter nowożytnej kultury już od schyłku średniowiecza. W renesansie mamy na przykład odkrycie perspektywy w malarstwie (uobecniającej czas i nadzieje z nim związane), a jednocześnie pojawia się zainteresowanie