że przewiezienie worka zboża z Ameryki do Europy wypada znacznie taniej niż z Dijon do Paryża.<br>Po Stanach Zjednoczonych jako wielki dostawca płodów rolnych wystąpiła Kanada, pod koniec XIX w. zaś Argentyna. Dostarczycielką zboża na rynki zachodnio- i środkowoeuropejskie była też Rosja, która dzięki taniej sile roboczej mogła konkurować z importerami zamorskimi.<br>We Francji sytuację pogarszał gwałtowny spadek produkcji wina. Słynne francuskie winnice uległy zniszczeniu, które spowodowała mała mszyca zwana filokserą. Rozmnożyła się i rozprzestrzeniła po 1876 r. Produkcja wina francuskiego obniżyła się o 2/3 i wynikłe stąd straty roczne obliczano na 500 mln franków. Dopiero po 20 latach, po