WYWOŁUJĄCE I KSZTAŁTUJĄCE WIATR&lt;/&gt;<br><br> Jedną z zasadniczych cech pola ciśnienia atmosferycznego jest gradient ciśnienia skierowany prostopadle do powierzchni izobarycznej. Jego składowa pionowa jest równoważona siłą ciężkości. Z tego powodu powietrze znajdujące się w płaszczyźnie pionowej pod wpływem siły gradientu praktycznie nie ulega przemieszczaniu. Druga składowa, pozioma, jest skierowana prostopadle do izobar, w kierunku najniższego ciśnienia. Jej wartość liczbowa, w porównaniu ze składową pionową, jest bardzo mała. Odgrywa jednak bardzo ważną rolę w kształtowaniu dynamicznych procesów w atmosferze.<br> Składowa pozioma gradientu ciśnienia jest główną przyczyną ruchu poziomego powietrza. Często tę składową określa się mianem poziomego gradientu ciśnienia lub, jeszcze krócej, gradientem ciśnienia