z tego powodu, iż w owym czasie krytyką zajmowali się także socjologowie, myśliciele społeczni, publicyści, głównie lewicowi, <page nr=143> by przypomnieć Krzywickiego i Kelles-Krauza, Abramowskiego i Nałkowskiego (inną orientację reprezentował Popławski). W większości przypadków nie podążają oni tymi drogami, które wyznaczyli najważniejsi krytycy literaccy okresu, ale też nie znajdują się w izolacji, podejmują problemy , które wówczas publiczność literacką pasjonowały. I często patrzą na nie z zewnątrz, bo pragną je interpretować jako znak społecznych tendencji czy wyraz przemian, dokonujących się w społeczeństwie. <br>To jednak, co określić by można jako młodopolski socjologizm, nie ogranicza się do autorów w rodzaju Krzywickiego, Kelles-Krauza czy Popławskiego