zewnętrznymi. W wieku starczym następuje stopniowe ograniczanie pola percepcji, związane z jednej strony z postępującym upośledzeniem receptorów, zwłaszcza węchu i słuchu, z drugiej zaś z utrwalaniem się w umyśle określonych wzorców percepcyjnych, nabytych w trakcie życia. W rezultacie zanika w procesie postrzegania zarówno spontaniczność, jak i wrażliwość, staje się on jak gdyby jednowymiarowy. Oczywiście, nie dotyczy to wszystkich ludzi starych, niektórzy bowiem mimo podeszłego wieku są fizjologicznie młodzi, ci zaś, dla których percepcja jest źródłem zainteresowań i sensem życia (np. dla malarzy lub muzyków) aparat postrzeżeniowy mają do końca życia całkowicie sprawny. Wreszcie jednym z najważniejszych czynników natury somatycznej rzutującym na procesy