nich, czy wolność to także lub może &lt;page nr=127&gt; przede wszystkim realizacja tego, co w ten sposób zostało wybrane? Nieodłącznym cieniem rozważań o wolności stało się tutaj pojęcie siły, resp. mocy działania.<br>Rozstrzygnięcia szły w trzech kierunkach. Kierunek tradycyjny, sięgający korzeniami pojęcia liberum arbitrium, podkreślał, że wolność wyczerpuje się w aktach wyboru jako takiego. Za sam wybór mogę być nagrodzony i za sam wybór mogę być potępiony. Ten kierunek spotkał się z opozycją. Już Kartezjusz włączył w ideę wolności, jako jej fundamentalny element, moment twórczości. Po nim pojawiły się tendencje radykalizujące to rozstrzygnięcie: prerogatywa tworzenia jest tak zasadnicza dla świadomości wolności, że czyni zbędną