z wyjątkiem żółwi (ryc. 13.12). Tendencja ta wyraziła się też w przesunięciu przyczepów mięśni na zewnętrzną powierzchnię żuchwy. Dokonało się to w linii ewolucyjnej gadów ssakokształtnych (Therapsida; ryc. 13.13-15). Na zewnętrznej powierzchni przedniej kości żuchwy (dentale) założył się niewielki początkowo mięsień, musculus masseter, łączący żuchwę z łukiem jarzmowym. Działanie jego było skierowane przeciwnie do działania mięśni temporalis i pterygoideus, ku górze na zewnątrz. W miarę rozwoju &lt;page nr=340&gt; wielkości tego mięśnia rozrastała się i kość, do której był przytwierdzony. Jej górna powierzchnia stanowiąca przyczep do mięśnia temporalis rozrosła się w grzebień.<br>Utworzył się więc system złożony z mięśnia ciągnącego do