przejście od płodności bliskiej pułapu biologicznego ("naturalnej") do ograniczonej jest uwarunkowane m. in. tym, że w wyniku zmniejszania się umieralności niemowląt i spadku roli gospodarczej dzieci większość par małżeńskich uświadamia sobie konieczność ograniczania liczebności rodziny.<br>W poglądzie tym - mimo że nie obejmuje on całokształtu determinatów spadku stopy urodzeń - zawarta jest kapitalna myśl o charakterze działania czynników społeczno-gospodarczych na procesy demograficzne. Działanie to bynajmniej nie jest bezpośrednie, lecz pośrednie, przetwarzane przez zbiorową świadomość ludzką, co warunkuje konieczność łącznego rozpatrywania czynników obiektywnych i subiektywnych. Rodność, jako kategoria biologiczna i jednocześnie społeczna, jest zdeterminowana przez złożony splot czynników społeczno-gospodarczych, ale wszelkie jej