w spisku otrzymał najwyższy wyrok - karę śmierci. Zamieniono mu ją jednak na 15-letnią katorgę, którą odbywał od 1887 r. w miejscowości Rykowskoje na wyspie Sachalin. Tutaj nastąpiła jedna z niewielu korzystnych zmian w jego życiu. Po dwóch bowiem latach, z powodu niedoboru wykształconych kadr, został przesunięty od ciężkich prac katorżniczych do lżejszych zajęć, przede wszystkim kancelaryjnych. Następnie zajmował się także obserwacjami meteorologicznymi i nauczaniem. Stopniowa poprawa jego położenia umożliwiła mu rozpoczęcie badań nad tubylczą ludnością Sachalina, najpierw Niwchami, a następnie Ajnami.<br>Los zwłaszcza tego drugiego, prastarego ludu o zagadkowym pochodzeniu, który pierwotnie zamieszkiwał archipelagi wysp Kurylskich i Japońskich oraz Sachalin