z rodzajów tej aktywności jest niewątpliwie piśmiennictwo. Świadomie używam tu szerszego swym zakresem pojęciowym terminu "piśmiennictwo", a nie na przykład "literatura", sądzę bowiem że fundamentalny sens emigracji wyraża się w formach pisarskich znacznie przekraczających ograniczone ramy tzw.<br>literatury pięknej. Od emigracji przecież oczekuje się przede wszystkim rzetelnej i nie skażonej koniunkturalizmem informacji o społeczeństwie i narodzie w jego codzienności, i w jego dramatycznym zmaganiu się z własną historią. Informacji o faktach gdzie indziej przemilczanych bądź zafałszowanych, o faktach niedostatecznie pamiętanych, zbyt łatwo usuwanych ze zbiorowej pamięci - stąd z natury rzeczy tak wielką rolę odgrywa to wszystko, co wzbogaca zapis świadomości historycznej