cechą okolicznych dziedziców i dzierżawców dóbr, a polityczny ich horyzont ograniczał się do normalnej ugodowości i, co najwyżej, tradycyjnych utyskiwań na ciężary podatkowe... Co do tego nie miał pan Ksawery żadnych złudzeń; nie wprowadzały go w błąd nawet gorące animusze na pijatykach sąsiedzkich - w których czasem, choć rzadko, uczestniczył - gdzie krwiste, nabrzmiałe gęby obywatelskie ryczały z entuzjazmem pieśni: "Nie tak <hi rend="spaced">in illo tempore</> bywało...", a spocone łapy z pijacką fantazją imały się nieobecnej przy boku szabli, alias "karda" wszystko to na wspomnienie dawnych dobrych czasów "Najjaśniejszej Rzeczypospolitej naszej"... Na trzeźwo można było do umysłów tych ludzi trafić, chyba najpewniej, przez krytykę