on czy ona usłyszeć. Do mamy "nadaje" na tatę, do taty - na mamę, do babci itd. Żeby "wyrobić się" w tym układzie, kłamie wszystkim dookoła. W takiej sytuacji dziecko nie jest w stanie dokonać wyboru jednego rodzica przeciwko drugiemu. Nieustanny i bolesny konflikt lojalności daje się rozwiązać tylko za pomocą lawirowania, manipulowania prawdą, mówienia nieprawdy. Wszak, jak nie kłamiąc, można by służyć dwóm panom naraz.<br>Innym powodem, dla którego dziecko kłamie, jest jego poczucie niższości i zawstydzenia tym, co dzieje się w rodzinie. Dziecko, które wstydzi się swojego domu, rodziców, tego, co robią i jak się zachowują, w relacjach z rówieśnikami