do środka kontynentu, gdzie wykształciły się plemiona celtyckie i germańskie. <br>&lt;tit&gt;Imperium uniwersalne&lt;/&gt;<br>Latem 9 roku n.e. Publius Quinctilius Varus, rzymski namiestnik Germanii, dał się wciągnąć w zasadzkę germańskiemu wodzowi Arminiuszowi, wodzowi powstania przeciwko Rzymianom. Wielka bitwa w Lesie Teutoburskim skończyła się jedną z największych klęsk w historii Rzymu. Trzy legiony - XVII, XVIII, XIX, liczące ok. 15 tys. żołnierzy - zostały wycięte w pień. Armia rzymska liczyła wówczas 27 legionów, było to więc ponad 10 proc. siły bojowej imperium. Historyk Swetoniusz zanotował, że na wieść o klęsce cesarz August wpadł w taką rozpacz, że nie strzygł brody i włosów przez kilka miesięcy