skutkiem głębokiej, długotrwałej i brutalnej industrializacji. Zmiany demograficzne, zwłaszcza ograniczenie nadumieralności mężczyzn w wieku produkcyjnym, zbliżyły nas do rozwiniętych krajów Europy i świata. Od liderów cywilizacyjnego peletonu dzieli nas pięć, osiem lat. Mężczyźni żyją dłużej niż w Rosji (61 lat), ale krócej niż w Islandii, Szwajcarii i Szwecji. Kobiety zaś lokują się pośrodku europejskiej tabeli, między Francją, Szwajcarią i Szwecją (82 lata) a Mołdawią (70 lat). Rozpiętość między średnią długością życia mężczyzn i kobiet jest miarą szans na harmonijne życie i rozwój społeczeństw. Polska z różnicą 8,5 roku jest na 8. miejscu w Europie. Najdłużej żyją Japończycy (mężczyźni - 77 lat