można interpretować jako wyraz efektów ekonomicznych różnie mierzonych. Łatwo zauważyć, że efekty ekonomiczne wyrażają się zarówno w wykorzystywaniu bogactw naturalnych, uruchamianiu przedsiębiorstw, zwiększaniu zatrudnienia, podnoszeniu stopy życiowej itd., jak i wysokością zarobków, oszczędnościami, zyskiem itp. 26<br><br><br>Rachunek ekonomiczny, prowadzony w skali makroekonomicznej (społeczno-politycznej), preferuje efekt użytecznościowy wyrażony rzeczowo. Postulat maksymalizacji efektu użytkowego występuje tu w różnych płaszczyznach. Stając w obronie lepszego wykorzystania własnych (choć droższych) zasobów naturalnych, płodów rolnictwa, hodowli itd., a także rodzących się dopiero gałęzi przemysłu, wprowadza się cła zaporowe, dotacje przedmiotowe i podmiotowe itp., mimo że są one niezgodne z rachunkiem efektywności ekonomicznej przedsiębiorstw. Niekiedy występuje nawet