może już być przez nikogo kwestionowane, że pedagogika jest nauką praktyczną. Oznacza, to jak pamiętamy, że poszukuje ona odpowiedzi na pytanie, jakie działania, w jakich warunkach należy przedsięwziąć, aby osiągnąć z góry założone cele. Efektem końcowym badań pedagogicznych, podobnie jak nauk praktycznych, jest więc opracowanie określonego rozwiązania praktycznego, które może mieć zastosowanie w życiu. W naukach takich punktem wyjścia do planowania jest więc określenie owego końcowego produktu, którym jest zasadniczo jakiś zbiór dyrektyw praktycznych. Dopiero z niego wynika, jakie tematy i jakie problemy szczegółowe należałoby podjąć, aby ów końcowy produkt uzyskać. Jest to prosta konsekwencja faktu, że nauki praktyczne nie ograniczają się