treści i sensu obserwowanych zachowań rytualnych wymaga sięgnięcia do przyczyn, dzięki którym powstały ich wzorce współczesne. Czynniki historyczno-kulturowe. Jest rzeczą nie budzącą wątpliwości, że wszelkie modele zachowań mają historyczne korzenie, sięgające nieraz zamierzchłej przeszłości. Trzeba bowiem pamiętać, że 99% historii gatunku ludzkiego to okres wspólnot zbieracko-łowieckich. Właściwe im modele zachowań, mimo ogromnych zmian, jakie zaszły w ostatnich kilku tysiącleciach, zachowały się do dziś dnia. Są to zapisane w genach instynkty, zarówno o biologicznym, jak i kulturowym podłożu, determinujące określone zachowania, takie jak np. zachowania łowieckie, penetracyjne, język gestów. Jest przy tym rzeczą interesującą, że ewolucja zachowań nie nadąża za