używania siły i zręczności dla wzbudzenia podziwu i respektu; sztuka wymuszania pokory na nawet najbardziej niepokornych stworzeniach - a wszystko to okraszone występami klownów. Nic zatem - powtórzmy - dziwnego w tym, że już w 1919 r. ukazał się dekret Rady Komisarzy Ludowych, podpisany przez samego Lenina, zawierający specjalny artykuł poświęcony cyrkowi i nakazujący "polepszenie jego jakości artystycznej". W tym samym czasie w prasie ukazał się artykuł komisarza do spraw kultury Łunaczarskiego; czytamy w nim, że "cyrk radziecki powinien ukazywać fizyczne piękno człowieka i znaczenie satyrycznych występów klownów". W odczuciu Łunaczarskiego, "cyrk jest pełnym prawdy spektaklem siły i zręczności". Aby zaspokoić jego potrzeby, tworzy