na ile jest to<br>Kościół Vaticanum, na ile Tridentinum, czy jest integrystyczny czy<br>dialogiczny, zamknięty albo otwarty, ułatwia, co prawda, szybkie<br>znalezienie odpowiedzi, ale bardzo niewiele mówi o tym, co dzieje się w<br>Kościele. A dzieją się rzeczy niezmiernie ważne.<br> Na transformację sposobu uczestnictwa w życiu publicznym Kościoła<br>jako całości nakłada się druga transformacja - udziału indywidualnego<br>katolika w życiu publicznym. Dotąd ów udział prawie wyczerpywał się w<br>zbitce Polak-katolik, o której napisano wiele złego, zarzucając jej<br>nacjonalistyczny charakter. I jest sporo niedobrych przykładów z<br>historii, gdy rzeczywiście tak było. Ale jest to też opinia<br>jednostronna, gdyż często formuła ta miała wymiar