sołtysa, stał więc na czele ławy wiejskiej, czyli samorządu i zarazem sądu wiejskiego. Z tego tytułu przypadały mu kwoty odpowiadające 1/6 czynszów i 1/3 kar sądowych. Osadnicy przez pierwsze lata gospodarowania byli zwolnieni z opłat i świadczeń należnych właścicielowi wsi. Następnie płacili czynsz pieniężny lub składali daniny w naturze, najczęściej - jaja, drób czy owies.<br><br>Z biegiem czasu lokowano na prawie niemieckim nie tylko nowe wsie, lecz także zmieniano organizację w już istniejących. Dzięki temu upowszechniły się nie znane dotąd metody uprawy ziemi, a szczególnie stosowana wcześniej tylko w osadach wolnych gości trójpolówka (por. s. 28). Produkcja rolna zwiększyła się