U podstaw zasady probabilistyki leży powszechne zjawisko losowości zdarzeń jakościowych. Stosowanie probabilistyki polega na wszechstronnym wykorzystaniu metod rachunku prawdopodobieństwa i statystyki matematycznej w poznawaniu i kształtowaniu jakości przedmiotów. Jednym z głównych pojęć wymienionych dyscyplin naukowych jest pojęcie prawdopodobieństwa, odnoszone do zdarzeń i zmiennych losowych. Z tym pojęciem wiąże się problem niejednoznaczności i niepewności w określaniu jakościowych zdarzeń losowych. W badaniach statystycznych ustala się m.in. rozkłady prawdopodobieństwa zmiennych losowych, mierniki tendencji centralnej oraz dyspersji, estymatory parametrów, prawdziwość hipotez, funkcje korelacji i regresji.<br>Podstawowym założeniem omawianej zasady jest uzasadnione traktowanie określonych kategorii jakościowych, a głównie kategorii cechy, jako zmiennych losowych.<br>W badaniach