wypieszczony w głowie Jurka mit o tym, że robotnicy mówią do siebie per t o w a r z y s z u, rozmawiając z drugim robotnikiem - członkiem klanu, uczestnikiem zmowy pariasów.<br>Czas szedł powoli w robocie. Wskazówki elektrycznego zegara zda się przywarły do tarczy, jedynie cienka i srebrna - sekundowa - obiega jednostajnym, miarowym ruchem, jakby dla podkreślenia nieruchomości pozostałych dwóch. Jurek czuje tętno krwi w nabrzmiałych dłoniach. Kości nasycają się stopniowo ołowiem. Teraz oto przenosi drzwi z maszynowni pod szopę, gdzie Sylwek pociąga je żółtą farbą-gruntem. Ostre kanty drzwi rżną skórę na dłoniach. Jurek ugniótł kulę z papieru i trzymając