istotne wyznaczniki wartości. Odwoływała się do przeszłości, poszukując składników odnowy zarówno w epoce &#132;rycerskiej", jak i historii rodzimej, a także burzliwej współczesności. Pojawiło się w twórczości Wirtemberskiej zrozumienie artystycznej roli, jaką może pełnić biograficzny detal lub środowiskowe realia przetransponowane na materię powieściowych przedstawień. Autobiografizm, liryzacja epiki, indywidualizacja narracji, subiektywizm ocen miast chłodnego dystansu opowiadacza pomagały w otwieraniu perspektyw na nowe sposoby odczuwania i interpretacji rzeczywistości. Temu samemu celowi służyły nowe gatunki literackie, nie związane z dydaktyką oświecenia &#150; romans, podróż &#132;serca", łzawa komedia, okolicznościowe liryki. Moralistyce i nauce poświęcone były jedynie opowiastki wiejskie dodane do Pielgrzyma w Dobromilu.<br> Odrębne