do zmian retencji powierzchniowej, których wyrazem są wahania poziomu wód, często są wiązane ze zmianami klimatycznymi, a pośrednio ze zmianami aktywności słonecznej. W związku z tym w odniesieniu do konkretnych jezior wyznacza się cykle o różnej periodyczności. Zagadnienie to jednak nie jest proste do jednoznacznego sprecyzowania, gdyż uzyskane wyniki mogą odbiegać od rzeczywistych i tym samym mogą być w dużym stopniu skażone przez oddziaływanie człowieka w ostatnim okresie. Nie dotyczy to tylko zmian hydrograficznych (hydrotechnicznych) w obrębie otoczenia jeziora lub nawet jego zlewni, lecz wszystkich przekształceń w obrębie zlewni, jak wylesianie, zmiany w użytkowaniu rolniczym, tworzenie trwałej zabudowy itp. Potwierdzeniem tezy