cywilnych i obywatelskich, ale i społecznych, gospodarczych i kulturalnych. Są to prawa indywidualne i zbiorowe (jak np. prawo do rozwoju, do miasta, do "czystego" środowiska). Walka o upowszechnienie tych praw i zapewnienie efektywnego korzystania z nich utożsamia się dzisiaj z walką o zapewnienie efektywnego i trwałego rozwoju. <br>Wzrost gospodarczy wciąż odgrywa niemałą rolę i pozostanie warunkiem niezbędnym na długie lata, dopóty, dopóki nie zostaną usunięte rażące różnice społeczne i rozpiętości w dobrobycie materialnym, dzielące nie tylko mieszkańców krajów bogatych i biednych, ale i współobywateli we wszystkich niemal krajach świata, nie wyłączając najbogatszych. Nawet przyjmując, że celem rozwoju jest stworzenie "cywilizacji bytu