wino - napisał Wiktor Hugo i któż mógł lepiej niż wielki pisarz ocenić to dzieło człowieka. Był przecież Francuzem, a więc znawcą wina. Do Polski od bardzo wczesnych stuleci przyjeżdżali specjalnie zapraszani Francuzi, aby uczyć zakładania winnic. Niewiele jednak z tego wynikło. Wino w Polsce wprowadziło chrześcijaństwo, ponieważ było potrzebne do odprawiania mszy świętej. Wokół klasztorów i tumów pojawiły się hodowle winnej latorośli, lecz daleko im było do wygrzanych słońcem Południa słodkich i soczystych gron zbieranych we Francji, Włoszech, Hiszpanii czy Grecji. Nie pomogły starania królowej Bony. Przeciw polskim winnicom sprzysiągł się klimat ze swymi mroźnymi zimami, niedostatkiem słońca, chłodnymi jesieniami, nadto