potentes), winni mieć pancerz i konie, tarczę i włócznię, ci, którzy następują po nich (qui sunt sequentes) niech mają konie, tarczę i włócznię, a ci, którzy są mniejsi (qui sunt minores), niech mają kołczan ze strzałami i łuk"&lt;/&gt;.<br> Włoscy historycy dopatrują się w tym edykcie rewolucyjnej zmiany zasad, na których opierał się obowiązek służby wojskowej. Przedtem na wojnę szli wszyscy wolni Longobardowie i nikt poza nimi. Astulf miałby zamiast kryterium etniczno-prawnego wprowadzić kryterium ekonomiczne. Od tej pory służba wojskowa ciążyłaby na każdym, kto miał odpowiednią podstawę majątkową, bez względu na to, czy był Longobardem, czy Rzymianinem65.<br> Nie podzielam tego poglądu. Rozdział