Różniły się one wysokością wergeldu. W lokalnym środowisku wolnych Longobardów, którzy wiedzieli o sobie nawzajem wszystko, bez większego trudu umiano określić "osobistą jakość" każdego człowieka. Podział na możnych, pośrednich i pomniejszych opierał się na tej wiedzy, która wiązała się z oceną wergeldu secundum qualitatem personae. Na jakich zatem tradycyjnych kryteriach opierała się ta ocena, niegdyś tak oczywista, że Rotari nie uważał za potrzebne wchodzić w szczegóły?<br> Na pewno nie na progach majątkowych, które wprowadził dopiero Astulf, aby przeciwdziałać zaniedbaniom w dziedzinie uzbrojenia. Trójstopniowa gradacja społeczna wolnych Longobardów istniała jednak na wiele pokoleń przed Astulfem. Był to element tradycyjnego ładu, podobnie jak odpowiednie