żydowska na wyspie Elefantynie, a przede wszystkim w Aleksandrii. Po powstaniach Machabeuszów i Bar Kochby udawały się na obczyznę nowe fale uchodźców, które zasilały wydatnie dawniejsze emigracyjne gminy żydowskie.<br>Stopniowo diaspora objęła Cyrenajkę, Grecję i Azję Mniejszą. Największe skupisko, liczące prawie sto tysięcy Żydów, znajdowało się w Aleksandrii. Drugi ważny ośrodek emigracyjny utworzyli Żydzi w samej stolicy rzymskiej. Józef Flawiusz, chcąc zobrazować rozmiary diaspory, cytuje greckiego geografa Strabona, który napisał: "Żydzi zaludniają prawie wszystkie miasta i na całym świecie niełatwo znaleźć miejsce, gdzie by nie mieszkał przedstawiciel tego plemienia''.<br>Od nowych czasów rozpoczął się nowy rozdział historii żydowskiej, nowa epopeja, nie