nawigacyjny, lecz wiadomości o innych przyrządach źródła starożytne nam nie przekazały. Poza ołowianką, czyli po prostu zawieszonym na sznurku ołowianym ciężarkiem - do ciężarka przyczepiano zapewne jakieś naczynko - którym sondowano dno. Musiał to być zwyczaj bardzo stary (Egipcjanie znali sondy w postaci długich tyk), skoro grecki historyk Herodot z V wieku p.n.e. opisuje użycie ołowianki jako coś całkiem normalnego. W księdze II swych Dziejów relacjonuje zbliżanie się do brzegów Egiptu w taki oto sposób: "Przede wszystkim jeżeli kto, dojeżdżając i jeszcze o dzień drogi będąc oddalony od lądu, zanurzy ołowiankę, to wyciągnie namuł, i to na głębokości tylko jedenastu sążni [około 20