Okazało się, że ordynans Płochowa nieźle rozumie i nawet trochę mówi po polsku. Surma nie potrzebował asystować rozmowie pułkownika z sołtysem. Grisza służył za tłumacza. Chłop, uprzedzony przez Surmę o projekcie Hani, szczerze go poparł.<br> - Tym z Małego Malenia w pięty pójdzie. Zawdy się wynosili nad dworusami. A tera dworusy pierwej dostaną własną szkołę niźli ony. Bóg zapłać panu kierownikowi i panience.<br>Po konferencji z pułkownikiem rzecz została zdecydowana. Niech Surmówna zbierze dzieci, niech uczy każdego, kto chętny. Jakby się dorośli chcieli uczyć, nie wyganiać nikogo.<br> - Przed wojną dzieciaki z posyłką szły, chociaż nie powiem, rząd kary wyznaczał za absencyję. A