wchłonięty i pojęty, Mikołaj Szarzyński najlepiej tłumaczy się na tle pokrewnych zjawisk historii sztuki zwanych manierystycznymi.<br>Najbardziej istotne cechy jego twórczości mieszczą się właśnie w pojęciu manieryzmu. Wymieńmy je: wirtuozeria osiągana w materiale renesansowym, antynaiwność i antyspontaniczność, hermetyzm, dążenie do autonomicznej gry znaczeń, która wzmaga funkcję ekspresywną kosztem oglądu świata, pobożność indywidualna i egotyczna, bliska mistycyzmowi.<br><br><tit>X. WSPÓŁCZEŚNI KOCHANOWSKIEMU<br>I JEGO NAŚLADOWCY</><br><br><tit>1. KULTURA HUMANISTYCZNA<br>CZASÓW KOCHANOWSKIEGO</><br><br>Gdybyśmy spróbowali proces rozwoju poezji renesansowej przedstawić jako wielkość graficzną, otrzymalibyśmy linię, na której trzy wierzchołki, Rej, Kochanowski i Szarzyński, szczególnie wysoko wystrzeliłyby w górę ponad średnią przeciętność otoczenia. Ale ta "przeciętność" - to zarazem