mną Francuzka, wobec czego w wieku sześciu lat mówiłem biegle po francusku, następnie doszła jeszcze nauczycielka - Niemka. Niemal od dzieciństwa pasjonowałem się czytaniem - jednak nie bajek i książek dla młodzieży, ale dzieł zawartych w powyżej wspomnianym księgozbiorze senatora Eliaszewicza.<br> Ze wspomnień tych czasów na całe życie pozostał mi w pamięci pogrom Żydów zorganizowany w 1905 r. przez policję w sąsiadującymi z nami miasteczku - Świacka. Wiele rodzin z tym, co udało się uratować, uciekło do jednego z naszych folwarków. Byliśmy tam z ojcem i po raz pierwszy zetknąłem się z tak straszliwą nędzą ludzką.<br> Do gimnazjum (klasycznego) wstąpiłem dopiero na jesieni 1910