ilości wody. W praktyce pozwala to na obniżenie ilości wody zarobowej nawet o 15% przy zachowaniu wyjściowej (bez domieszek) konsystencji mieszanki betonowej.<br>Polska domieszka nosi nazwę "Klutan" i występuje w odmianach A i P. Uzyskuje się ją z materiału odpadowego przy produkcji celulozy metodą siarczanową. Preparaty te rozprowadzane są w postaci roztworu wodnego o 33% stężeniu lignosulfonianu wapniowo-potasowego nieco odcukrzonego. Odmiany A i P różnią się metodą modyfikacji lignosulfonianów (świadectwo dopuszczenia ITB nr 904/92).<br>Cząstki lignosulfonianu osiadają łatwiej na glinianach (C&lt;hi rend="lower"&gt;3&lt;/&gt;A) wówczas, gdy dodaje się go razem z wodą zarobową. Jeśli Klutan wprowadza się z opóźnieniem (min. 5 minut