niepokojący obraz. Instynktowna reakcja przeciętnego lojalnego katolika, zwłaszcza może Polaka, będzie taka, że oto papież jest zmuszony walczyć nie tylko z niewiarą i zmaterializowaniem współczesnego świata, ale nawet z załamaniem się dyscypliny w łonie Kościoła i nieposłuszeństwem tych, którzy w tej walce powinni mu być pomocą i podporą. Ale taka reakcja nie da się długo utrzymać. Ci sami przeciętni katolicy są także tego nieposłuszeństwa winni, skoro nie ulega wątpliwości, że ogromna większość rodziców katolickich, przynajmniej w zaawansowanych krajach Europy i Ameryki, odmawia w praktyce stosowania się do papieskiej nauki o kontroli urodzin. Gdyby tak nie było, liczebność rodzin katolickich musiałaby być