doświadczenia A.R. Zieliński określa jako kompetencje czytelnicze. Cechy społeczno-demograficzne, które w tradycyjnej uprawianych badaniach czytelnictwa traktowane były jako główne warunki decydujące o ilościowych i jakościowych zjawiskach czytelniczych, są w badaniach kompetencji czytelniczych traktowane jako wstępne. Badania potwierdziły bowiem, że wiedza i doświadczenie czytelnicze kształtują się również pod wpływem rodziny, środowiska pracy, wykonywanego zawodu. Niemniej ważnym warunkiem uczestniczenia w komunikacji społecznej za pośrednictwem tekstu są kompetencje językowe. Na zawodność upatrywania motywacji towarzyszących sięganiu po książkę w takich cechach jest płeć, status materialny, rasa wskazywał również M. Kling. Zdaniem autora, powody sięgania po książkę mogą być bardzo rozmaite. Często wynikają one