ludzkiego postępowania, a przede wszystkim drogi sumień. Człowiek idzie za prawdą tutaj wyrażoną, którą równocześnie dyktuje mu sumienie, albo też postępuje wbrew tej prawdzie. W tym miejscu zaczyna się istotny dramat, tak dawny jak człowiek. W punkcie, który ukazuje Boże przykazanie, człowiek wybiera pomiędzy dobrem a złem. W pierwszym wypadku - rośnie jako człowiek, staje się bardziej tym, kim ma być. W drugim wypadku - człowiek się degraduje. Grzech pomniejsza człowieka"&lt;/&gt;.<br>Westerplatte, 12 VI 1987 r.<br>Jednym z centralnych momentów swojej drugiej pielgrzymki Papież uczynił Westerplatte. To było, podobnie jak w czasie pierwszej pielgrzymki Oświęcim, miejsce niezwykle zideologizowane. Jako uczeń gdańskich szkół doświadczyłem