rolnej i tworzono folwarki.<br>Powstawały one głównie przez zagospodarowywanie pustek, przyłączanie łąk i pastwisk, karczowanie lasów oraz wykupywanie łanów sołtysich. Zdarzało się też, że usuwano z ziemi chłopów lub przenoszono ich na inne, nieprzydatne dla dworu grunty, a należące do nich role wcielano do gospodarstw szlacheckich. Zjawisko to nosiło nazwę rugów.<br><br>W XVI w. ogólna powierzchnia pól uprawnych w Polsce wzrosła o 15%, a nie wykorzystywane przedtem ziemie były żyzne i urodzajne. Z 1 wysianego ziarna osiągano 5, co stanowiło jeden z najwyższych wskaźników produkcji rolnej w Europie. W folwarkach zakładano także stawy rybne, sadzono drzewa owocowe, pielęgnowano ogrody warzywne, rozwijano