form jest drogą poznania, ujmowaniem i porządkowaniem rzeczywistości? Nie tylko. Jest także - a dla Łapińskiego przede wszystkim - drogą porozumienia lub ściślej, komunikacji międzyludzkiej. Pojęcie "formy" - uważa Łapiński - można często zastąpić określeniem "rola społeczna". W Gombrowiczowskim teatrzyku życia postacie starają się narzucić sobie wzajemnie rozmaite role, które będą - z różnych powodów - satysfakcjonować "narzucającego". Akcja powieści uzewnętrznia zatem przesunięcia, które mają miejsce w świadomości postaci (przede wszystkim bohatera, narratora), i odwrotnie, zachowania uczestników interakcji modyfikują wnętrze partnerów (stąd na przykład nagły koniec sekwencji zdarzeń, spowodowany wygaśnięciem emocjonalnego impulsu).<br>Trudno zaprzeczyć, że ten właśnie aspekt Gombrowiczowskiej "formy" jest w Ferdydurke szczególnie obecny. Jej bohater