okoliczności akceptowały - lub nie - autodestrukcyjne zachowania swoich współplemieńców. Afrykańscy Masajowie przeciwdziałali zamierzonej śmierci. Działania te, jeśli skuteczne, kończyły się zwyczajową darowizną uratowanego na rzecz ratującego (była to z reguły jedna sztuka bydła). Inaczej na Wyspach Trobriand'a. Tu obowiązywał złożony rytuał wymuszania decyzji samobójczej na człowieku, który rażąco naruszył tradycyjne wartości społeczności. W tej sytuacji pozbawienie się życia było wyjściem honorowym, pośmiertnie rehabilitującym jego sprawcę i w dużej mierze satysfakcjonującym osoby przez niego skrzywdzone. Samobójstwo było tu zatem środkiem - i jednocześnie wskaźnikiem - funkcjonowania prawa.<br><br> Usankcjonowany tradycją rytuał popełniania samobójstwa na grobie męża przez wybraną jego żonę obowiązywał w niektórych przynajmniej społecznościach. Wskazują