znalazły odbicie w stopie przyrostu ludności, która wznosi się dużo szybciej w dzielnicach "uregulowanych" niż w tych, gdzie trwa jeszcze pańszczyzna.<br>Ludność Pomorza oraz Górnego Śląska podwoiła się w latach 1816-1856; w Poznańskiem wzrosła o 73%, gdy w Królestwie o 36%, a w Galicji tylko o 20%. Liczby te świadczyły o nędzy i zacofaniu wsi w dwu ostatnich dzielnicach; Królestwo dziesiątkowały parokrotnie epidemie cholery i tyfusu, w Galicji klęski elementarne pociągały za sobą głód i wzmożoną śmiertelność. W obu prowincjach trafiały się lata, gdy liczba zgonów przerastała liczbę urodzin.<br>Na Śląsku przyrost ludności znajdował zatrudnienie w szybko rosnącym przemyśle.<br>W