Stanisławem Augustem Poniatowskim na czele, ponoszą#&lt;page nr=124&gt; zdaniem Rostworowskiego#główną winę za to, że Rzeczpospolita po okresie bezwładu nagle podjęła ryzyko. Wprawili ją bowiem w dramatyczne wstrząsy, "z których wyłaniała się coraz to lepsza forma rządów, aż państwo przestało istnieć". Pośpiech, z jakim przeprowadzili reformy, zaniepokoił z jednej strony konserwatywną prowincję szlachecką, z drugiej zaś sąsiadów obawiających się tak szybkiej odbudowy potęgi Rzeczypospolitej.<br>Monarcha Europejczyk władał setkami tysięcy panów Pasków.<br>Na szczęście nie mogli oni znać spisywanych dla potomności pamiętników Poniatowskiego, w których wyraża się z najwyższą abominacją o prowincjonalnej szlachcie. Przyszły król nigdy nie zapomniał, iż musiał zabiegać o względy tej