być zwięzły,<br>aby go można było, podobnie jak obraz, ogarnąć jednym<br>spojrzeniem. Stąd również wynikły uporczywe nawroty<br>kilku przewodnich motywów. Zadaniem tych repryz było<br>skrócenie całości w pamięci czytelnika: utrzymanie w aktualnej<br>świadomości motywów gasnących w czasie lektury.<br>Dlatego też powraca w zakończeniu zdanie, które znalazło<br>się na wstępie. Perseweracja tematów (okno, ruiny zamku,<br>zielona firanka) miała również na celu uwypuklenie tragicznej<br>monotonii żywota królewieckiego myśliciela. Te same<br>ambicje malarskie kazały do przesady niemal operować grą<br>świateł i cieniów. Ale jakże inaczej - chcąc się utrzymać<br>w ramach założeń - pokazać zanik poczucia rzeczywistości, który<br>dręczył filozofa? Dlatego właśnie drzewa za<br>oknem porównane